برای اینکه بتوانید یک هارمونیکا یا سازدهنی را بنوازید باید در ابتدا آموزش نت خوانی هارمونیکا را بدانید و با تفاوت سازدهنی کروماتیک و دیاتونیک نیز آشنا شوید. آموزش هارمونیکا نیاز به تمرین و پشتکار دارد، اما در این مقاله قصد داریم تا شما را با نکات ابتدایی و آموزش ساده آن آشنا کنیم.
آموزش هارمونیکا برای افراد مبتدی
اولین قدم برای آموزش هارمونیکا نحوه قرارگیری صحیح دهان شما روی ساز است. اشتباهی که اغلب نوازندگان مبتدی در نواختن هارمونیکا انجام می‌دهند، موقعیت لب‌ها و عمقی است که ساز را در دهان قرار می‌دهند. برای نواختن سازدهنی نباید لب‌های خود را به صورت درهم تنیده روی ساز قرار دهید.
تصویر اول، نحوه نواختن اشتباه ساز هارمونیکا
تصویر دوم، نحوه نواختن صحیح برای ساز هارمونیکا
به تصاویر بالا با دقت نگاه کنید. تصویر اول، نحوه‌ای است که باید برای نواختن هارمونیکا به لب‌های خود بدهید. به یاد داشته باشید که اولین قدم در آموزش هارمونیکا این است که بتوانید لب‌های خود را به درستی روی ساز قرار دهید. آموزش سازدهنی نیاز به صبر بسیاری دارد و حتی بسیاری از نوازندگان قدیمی ممکن است، نتوانند تک نت‌ها را به طور دقیق، صحیح و واضح بنوازند و از ادامه آموزش هارمونیکا دلسرد شوند. اما تکنیک‌های بسیاری برای نواختن یک ساز وجود دارد که می‌تواند شما را به هدف خود نزدیک کند. یکی از تکنیک‌هایی که برای نواختن سازدهنی مورد استفاده قرار می‌گیرد، مسدود کردن زبان است که این روش نیز محاسن خود را دارد.
فراموش نکنید که نواختن هارمونیکا بسیار جذاب و آسان است، بنابراین زود تسلیم نشده و راه‌های مختلف را برای آموزش هارمونیکا به کار بگیرید؛ حتی می‌توانید آموزش را به صورت آنلاین فرا بگیرید.
۵ قدم اولیه برای آموزش هارمونیکا
آموزش سازدهنی ۱۰ سوراخه یا آموزش هارمونیکا کروماتیک و حتی دیگر انواع هارمونیکا تا حد زیادی از یک روش پیروی می‌کنند و ۵ قدم اصلی برای نواختن دارند.
۱- نگه داشتن سازدهنی
در اولین قدم باید بتوانید ساز را در دست خود نگه دارید. بهتر است هارمونیکا را به نحوی در دست بگیرید که شماره‌ها به سمت بالا باشد، بنابراین پایین‌ترین گام در قسمت چپ شما قرار دارد. سازدهنی را با هر دو دست از کنار‌های ساز نگه دارید. این روش، تکنیک پیشرفته‌ای برای نگهداری ساز نیست، اما برای آموزش هارمونیکا برای افراد مبتدی، بهترین و آسان‌ترین راه است.
۲- آماده‌سازی لب‌ها
برای آموزش سازدهنی در منزل یا حتی در پیشرفته‌ترین کلاس‌ها باید بتوانید لب‌های خود را به خوبی برای نواختن آماده کنید. برای این منظور باید لب‌های خود را مرطوب کرده و آن‌ها را شل کنید. این کار ممکن است چندان مهم به نظر نیاید، اما باید بدانید که یکی از اساسی‌ترین اقداماتی است که باید برای نواختن انجام دهید.
۳- قرارگیری هارمونیکا
سازدهنی را به صورت عمیق در دهان خود قرار دهید و پشت آن را به سمت سقف دهان خود بچرخانید تا قسمتی که در دهان شما قرار دارد با قسمت مرطوب و داخلی لب پایینی شما زوایه پیدا کنید. برای اینکه بهتر متوجه شوید که چگونه باید سازدهنی را در دهان قرار دهید، به تصویر پایین نگاه کنید. زاویه‌ای که هارمونیکا با دهان شما دارد، بسیار اهمیت داشته و برای نواختن بهتر و صحیح باید این زاویه را به درستی رعایت کنید. در آموزش هارمونیکا نگه داری سازدهنی در دهان و عمقی که باید ساز را در دهان قرار داد، بسیار حائز اهمیت است.
نحوه قرارگیری صحیح ساز هارمونیکا در دهان
۴- قرارگیری لب بالایی
به تصویر پایین به خوبی نگاه کنید. همان‌طور که در تصویر می‌بینید لب بالایی شما باید کامل روی هارمونیکا قرار گرفته و ساز عمیقا در دهان شما باشد. اگر قصد آموزش سازدهنی در منزل را دارید، برای اینکه از نحوه قرارگیری ساز در دهان و همچنین قرارگیری صحیح لب بالایی خود اطمینان حاصل کنید، از یک آینه یا حتی دوربین سلفی تلفن همراه خود می‌توانید کمک بگیرید.
نحوه صحیح قرارگیری ساز هارمونیکا بر لب بالایی
۵- بررسی لب پایین
این مهم‌ترین مرحله است که به شما کمک می‌کند تا از نحوه قرارگیری ساز دهنی در آموزش هارمونیکا ابتدایی خود اطمینان حاصل کنید. برای این کار انگشت خود را بالا برده و لب پایینی خود را به سمت پایین بکشید و مطمئن شوید که ساز از لب شما جدا نمی‌شود. برای زمان‌هایی که ساز را در دهان خود حرکت می‌دهید تا نت‌ها و گام‌های مختلف را بنوازید، ساز باید با لب شما ارتباط داشته و از آن جدا نشود.
نحوه صحیح قرارگیری ساز هارمونیکا بر لب پایین
نواختن تک نت در هارمونیکا
حال که با نحوه قرار گیری هارمونیکا آشنا شدید، برای آموزش هارمونیکا باید بتوانید در ابتدا به صورت تک نتی در آن بدمید. برای تمرین سعی کنید در سوراخ شماره ۴ بدمید و آن را به صدا در آورید. برای این کار گوشه‌های لب خود را کمی به یکدیگر نزدیک کنید تا لب پایینی شما منحنی شکل شود. با این کار لب پایینی شما کناره‌ها که سوراخ‌های ۳ و ۵ است را مسدود کرده و تنها صدایی که بعد از دمیدن می‌شنوید، صدای نت تکی شماره ۴ است.
اگر مطمئن نیستید که تنها یک نت را می‌نوازید، با انگشتان خود سوراخ‌های ۳ و ۵ را مسدود کرده و سپس در ساز بدمید تا از صدای تک نتی که می‌شنوید، مطمئن شوید.
توجه داشته باشید که در تمام مراحل تنها لب پایینی شما خمیده بوده و لب بالایی روی سازدهنی به آرامی قرار گرفته است. سازدهنی انواع متفاوت مدرن و قدیمی دارد که برخی از آن‌ها در نواختن ممکن است با یکدیگر متفاوت باشند، لذا توصیه می‌کنیم قبل از خرید با انواع سازدهنی مدرن و قدیمی و تفاوت‌های آن‌ها آشنا شوید.
نکات پایانی برای آموزش هارمونیکا
مواردی که گفته شد، تنها بخش کوچکی از آموزش هارمونیکا بود که برای حرفه‌ای شدن به آن نیاز دارید. شما می‌توانید پیش از خرید هارمونیکا با روشینا موزیک با شماره ۰۹۹۸۱۰۴۰۰۷۸ تماس بگرید و پس از دریافت مشاوره، بهترین انتخاب را انجام دهید. همچنین آموزش کامل سازدهنی رایگان نیز در دسترس شما قرار دارد و می‌توانید از آن‌ها برای اینکه هارمونیکای دلنشین بنوازید کمک بگیرید.