آشنایی با ساز فلوت ریکوردر

یکی از رایج‌ترین سازهای دنیا، فلوت ریکوردر است. سادگی در نواختن و سرگرم‌کننده بودن، ریکوردر را به اولین ساز بسیاری از مبتدیان برای شروع موسیقی تبدیل می‌کند. اما اگر فکر می‌کنید ازآنجاکه کودکان و تازه‌کارها نواختن ساز را با ریکوردر شروع می‌کنند، پس یک ساز حرفه‌ای نیست، بعد از خواندن این مقاله تجدیدنظر خواهید کرد.

 

فلوت ریکوردر چیست؟

ریکوردر از قدیمی‌ترین سازهای بادی، از خانواده‌ی فلوت‌ها و جد فلوتِ مدرن است. ریکوردر یک لوله چوبی ساده است که معمولاً ۸ سوراخ دارد و مانند سوت نواخته می‌شود؛ پس باید در قطعه بالایی آن فوت کنید. برای تولید نت‌های مختلف، حفره‌ها را با انگشت می‌پوشانند و با دمیدن در ساز، آوای دل‌نشین ریکوردر پخش می‌شود.

به‌طورکلی صدای ساز فلوت ریکوردر را شفاف، شیرین، ملایم، مطبوع، مخملی و مجلل توصیف می‌کنند و تنوع آواهایی که می‌توانید با آن بنوازید، بی‌پایان است و به خاطر اندازه مناسب و سهولت در یادگیری، سازی عالی برای مبتدیان محسوب می‌شود. در گذشته این ساز را از چوب و عاج می‌ساختند و امروزه ریکوردرهای پلاستیکی، رزینی و حتی فلزی نیز ارائه می‌شوند.

سال‌های طلایی ریکوردر، در دوره باروک (۱۶۰۰-۱۷۵۰ میلادی) رقم خورد؛ چراکه بسیار محبوب بودند و با صدای درخشان خود به‌عنوان ساز تک‌نوازی مورداستفاده قرار می‌گرفتند.

سازهای بادی را با مقاله انواع ساز بادی کلاسیک و مدرن بیشتر بشناسید.

 

تاریخچه ریکوردر:

ریکوردرهای اولیه بسیار قدیمی هستند؛ اما ساز ریکوردرِ مدرن در قرون‌وسطا و در اروپا تولید شد و ریکوردرهای امروزی، در دوره رنسانس مشهور و برجسته شدند. این ساز در نقاشی‌های آن دوران نیز بسیار دیده می‌شود؛ چراکه پرآوازه بود و حمل‌ونقل آن به‌سادگی انجام می‌شد. تا سه سده بعد، ریکوردر به ‌خاطر شباهت لحنی با صدای انسان، محبوب‌ترین ساز بادی بود تا اینکه در قرن ۱۸ کم‌کم فراموش و با دیگر سازها مثل فلوت عرضی جایگزین شد. خوشبختانه در قرن ۲۰ام دوباره محبوبیت خود را به‌دست آورد و به‌عنوان یک ساز جدی و همچنین ساز پایه‌ای برای آموزش موسیقی به کودکان شناخته شد.

قرن (میلادی)	دوره	نقش ریکوردر
۱۵ تا ۱۶	رنسانس	تولید ریکوردرهای امروزی- اجراهای مکرر
۱۷ تا میانه ۱۸	باروک	دوران طلایی
میانه ۱۸ تا اوایل ۱۹	کلاسیک	منسوخ شدن تدریجی و کاهش اجرا
۱۹	رمانتیک	تقریباً هیچ اثری از اجرای ریکوردر نیست
۲۰	مدرن	محبوبیت دوباره

 

برخلاف فلوت که از قرن ۱۸ تغییراتی کرد و کلیددار شد، ریکوردر اساساً همان سازی است که در قرن هجدهم بوده و شکل تاریخی خود را حفظ کرده و بدون تغییر و دست‌نخورده باقیمانده است.

 

چرا به این ساز «ریکوردر» می‌گویند؟

شاید شباهت نام این ساز موسیقی با فعل Record (به‌ معنای ضبط کردن در زبان انگلیسی) برای شما هم ایجاد سوال کرده باشد که این ساز که قادر به «ضبط و ریکورد» چیزی نیست، پس چنین نامی از کجا آمده است؟ در لاتین Re و Cord معنی‌هایی چون «تکرار کردن، بازگو کردن، چیزی را از حفظ کردن، از برکردن و پخش موسیقی» و «خنیاگر و کسی که چیزی را بازگو می‌کند» دارد. همچنین در قرون‌وسطا هنرمندانی برای سرگرم کردن درباریان اشعاری را حفظ می‌کردند و گاهی با موسیقی و این نوع سازها آن‌ اشعار را می‌خواندند؛ نام ریکوردر از اینجا آمده است.

 

آیا ریکوردر یک فلوت است؟

تا نیمه دوم قرن ۱۸ میلادی (دوره باروک) از کلمه فلوت برای نامیدن ریکوردر استفاده می‌شد و فلوت امروزی را فلوت افقی یا عرضی (transverse flute) می‌نامیدند؛ چراکه جهت نواختن آن به شکل افقی است. همان‌طور که گفتیم، امروزه نیز ریکوردر سازی از خانواده‌ی فلوت‌ها محسوب می‌شود و هر دو یک منشأ دارند، اما در طول سال‌ها مسیرهای متفاوتی از هم طی کرده‌اند.

 

تفاوت فلوت و ریکوردر

فلوت و ریکوردر از اعضای خانواده سازهای بادی چوبی هستند و با توجه به ریشه مشترک، طبیعی است که این دو ساز شباهت‌های زیادی داشته باشند: هر دو سازهایی جدی هستند که قدمت زیادی دارند و در موسیقی غربی مورداستفاده قرار می‌گیرند. گرچه این دو ساز یکی نیستند و صدای مشابه‌ای تولید نمی‌کنند، ولی همچنان با هم اشتباه گرفته می‌شوند.

بارزترین تفاوت ریکوردر و فلوت در پوزیشن نواختن یا جهت قرارگیری ساز است؛ درواقع ریکوردر به‌صورت عمودی، مستقیم و با هر دو دست در جلوی بالاتنه نگه داشته می‌شود، درحالی‌که فلوت عرضی در وضعیت نامتقارن و افقی، از دهان به ‌سمت شانه راست نگه داشته می‌شود. سیستم انگشت‌ گذاری این دو ساز نیز فرق می‌کند: فلوت یک سیستم‌ کلیدی دارد اما در ریکوردر، انگشت‌ها به‌سادگی حفره‌های روی بدنه ساز را می‌پوشانند.

در ریکوردر مسیر هوا از طریق شکاف دهانه و به‌صورت ثابت و معین است، اما نوازندگان فلوت باید این مسیر را با لب‌های خودشان‌ شکل دهند. همچنین معمولاً یاد گرفتن ریکوردر آسان‌تر است و بیشتر مردم قبل از آموزش فلوت، نوازندگی ریکوردر را یاد می‌گیرند.

 

انواع فلوت ریکوردر

ریکوردرها در اندازه‌های مختلفی از کوچک با صدای بسیار زیر تا بزرگ و بم ساخته می‌شوند. ۵ ریکوردر اصلی داریم: سوپرانینو، سوپرانو، آلتو، تنور و بیس. از انواع غیر اصلی نیز می‌توان به کنترباس اشاره کرد؛ درنتیجه گستره موسیقی ریکوردرها تا ۶ اکتاو هم می‌رسد و برای هر نوازنده‌ای چیزی در چنته دارند و می‌توانید طیف متنوعی از زیروبمی و لحن‌ها را با این ساز جذاب تجربه کنید.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله انواع فلوت ریکوردر را هم مطالعه کنید تا با این ساز و قطعات تشکیل‌دهنده آن بیشتر آشنا شوید.

 

ریکوردر باروک و آلمانی

ریکوردرها دو سبک طراحی وجود دارند و تشخیص آن‌ها با بررسی دو حفره قابل ‌انجام است:

• باروک: در این سبک سوراخ پنجم بزرگ‌تر از چهارم است. در آموزشگاه‌ها این سبک متداول‌تر بوده و به ‌همین دلیل امروزه نیز از آن بیشتر استفاده می‌شود.
• آلمانی: طراحان آلمانی احساس کردند که سبک باروک برای نوازندگان مبتدی سخت است و بعضی نت‌ها، انگشتان را در حالتی غیرطبیعی و ناراحت‌کننده قرار می‌دهد. راه‌حل آن‌ها برای رفع این مشکل، بزرگ‌تر کردن سوراخ چهارم از پنجم بود. البته این کار باوجودی که باعث آسان‌تر شدن پوزیشن انگشتان شد، نواختن برخی از نت‌ها را سخت‌تر کرد.

البته می‌توان قطعات موسیقی را با هر دو سبک نواخت؛ اما در درازمدت باروک را می‌توان گزینه مناسب‌تری دانست.

 

فلوت ریکوردر، سازی حرفه‌ای

شما هم به نواختن این ساز علاقه‌مند شدید؟‌ پس ریکوردر خود را با اطمینان از اصالت و سلامت فیزیکی از مجموعه تخصصی روشینا موزیک سفارش دهید و از صدای زیبای آن لذت ببرید! می‌توانید در صفحه محصولات ریکوردر، تنوع آن را مشاهده کنید. همچنین برای مشاوره رایگان با کارشناسان ماهر نیز با شماره ۰۹۹۸۱۰۴۰۰۷۸ در خدمتتان خواهیم بود.