اگرچه ممکن است ملودیکا در نگاه اول مانند یک وسیله برای سرگرمی به‌نظر برسد، اما یک ساز جدی و شگفت‌انگیز است؛ چراکه کوچک، قابل‌حمل و ۱۰۰ درصد آکوستیک بوده و با داشتن ۳ اکتاو کامل و تمام نت‌های کروماتیک می‌توانید هر ملودی، کوک، هارمونی و حتی آکوردهای کامل را با آن بنوازید. ملودیکا در سبک‌های مختلف موسیقی حضور دارد و اگر ماهرانه نواخته شود، با سازهای مشهور هم رقابت می‌کند. اما بااین‌وجود، یادگیری این ساز جذاب می‌تواند آسان باشد. در ادامه نحوه نواختن ملودیکا را باهم یاد خواهیم گرفت.
نکات پیش از نواختن ملودیکا
اجزای ملودیکا را بشناسید: قبل از هرکاری، باید با آناتومی ملودیکا آشنا شوید. برای شناخت ساختار این ساز، قسمت‌های مختلف و تاریخچه آن، مقاله ملودیکا چیست را می‌توانید بخوانید.
ساز مناسب تهیه کنید: ملودیکاها در انواع مختلفی از ۲۶ کلیدی (و حتی کمتر) تا ۴۴ کلیدی تولید می‌شوند. هرچه تعداد کلیدها کمتر باشد، در تعداد آهنگ‌هایی که می‌توانید بنوازید، محدودیت خواهید داشت. به‌طورکلی ملودیکاهای ۳۲ و ۳۷ کلیدی متداول‌تر هستند و پیشنهاد ما تهیه یک ساز ۳۷ کلیدی است که استاندارد محسوب می‌شود. در مقاله راهنمای خرید ملودیکا، درباره این ساز و انواع آن توضیحات کاملی ارائه کرده‌ایم.
چطور ملودیکا را در دست بگیریم؟
یادگیری نواختن ساز موسیقی، با درست نگه‌داشتن آن آغاز می‌شود. ملودیکا را می‌توانید به دو صورت نشسته و ایستاده بنوازید.
روش نشسته: ساز را روی میز و یا پاهای خود قرار دهید و با استفاده از شلنگ و دهانی در آن بدمید. برای نواختن، بخشی از قطعه دهانی (نه کل آن را) در دهان و بین دندان‌ها قرار دهید؛ نیاز نیست فشار زیادی روی آن بیاورید. در این روش کلیدها و حرکات دستتان را به‌طور واضح می‌بینید و می‌توانید از هر دو دست برای نوازندگی استفاده کنید.
روش ایستاده: ملودیکا را بین انگشت اشاره و شست (معمولاً دست چپ) قرار دهید و با دست دیگر و با استفاده از قطعه دهانی، نت‌ها را بنوازید. بقیه انگشت‌ها وزن ساز را کنترل و تحمل خواهند کرد. همچنین می‌توانید از بند پشت ساز نیز برای نگه‌داشتن ملودیکا بهره ببرید. در این روش با توجه به نزدیک بودن ساز به دهان، کنترل بیانی بیشتری روی ملودیکا دارید و همچنین حین نواختن امکان حرکت و راه رفتن نیز خواهید داشت.
برای شروع نوازندگی، روش نشسته بهتر است. بعد از اینکه جای نت‌ها را کاملاً یاد گرفتید، می‌توانید به‌صورت ایستاده نیز نواهای زیبایی را با ملودیکای خود تولید کنید.
نت‌ها در ساز ملودیکا
اگر به صفحه‌کلید ملودیکا دقت کنید، می‌بینید که کلیدهای سیاه در گروه‌های دوتایی و سه‌تایی هستند. کلید سفیدی که در سمت چپ نت‌های سیاهِ دوتایی وجود دارد، کلید C (دو-Do) است. بعد از یافتن این کلید، می‌توانید بقیه نت‌ها را نیز پیدا کنید و به‌عنوان‌مثال، سمت راستِ نت C، کلید D است. این رویه را به ترتیب ادامه دهید تا دوباره به کلید C در سمت چپ یک گروه دوتایی از نت‌های سیاه برسید. شما یک اکتاو را پیدا کردید، حال اگر سازتان ۳۷ کلیدی است، دو اکتاو دیگر را نیز می‌توانید پیدا کنید.
حالا سعی کنید تا مکان این نت‌ها را به خاطر بسپارید. هرچه بیشتر تمرین کنید در این راه موفق‌تر خواهید بود و پس از مدتی می‌توانید بدون نگاه کردن به صفحه، نواختن ملودیکا را ادامه دهید.
چطور نت‌های ملودیکا را بنوازیم؟
شاید ساز موسیقی ملودیکا شبیه کیبورد و پیانو به نظر برسد، اما درواقع مانند ترومپت و هارمونیکا یک ساز بادی است و فشار دادن کلید به‌تنهایی باعث تولید صدا نمی‌شود. پس برای نواختن نت‌ها اول یک کلید را نگه‌دارید و بعد در قطعه دهانی فوت کنید. اگر کلیدی تحت‌فشار نباشد، نمی‌توانید در ساز بدمید؛ چراکه جریان هوا مسدود می‌شود. نکته مهم دیگر این است که برای نواختن هر نت، به میزان فشار هوای متفاوتی نیاز دارید؛ تولید صدا در نت‌های بم‌تر به فوت پرفشارتری نسبت به نت‌های زیرتر نیاز دارد و درنتیجه نواختن نت‌های زیر آسان‌‌تر است.
همچنین بخوانید: آموزش هارمونیکا به زبان ساده برای افراد مبتدی
اجرای گام در ملودیکا
در موسیقی، گام یعنی توالی چند نت که می‌توان آن‌ها را به‌صورت صعودی و یا نزولی نواخت. برای نواختن یک گام بالارونده (صعودی) در ساز ملودیکا، انگشت شست دست راست خود را روی کلید C، انگشت اشاره روی D و به همین منوال تا کلید G قرار دهید. حالا به ترتیب از کلید C تا G را یکی‌یکی فشار دهید و همزمان در ساز بدمید. بعدازاینکه توانستید به خوبی این گام را بنوازید، می‌توانید برعکس آن را نیز تمرین کنید و از انگشت کوچک (کلید G) به کلید C بیایید.
چطور در ملودیکا آکورد بنوازیم؟
ملودیکا یک ساز پلی‌فونیک (polyphonic) است؛ به این معنی که توانایی اجرای دو یا چند نت به‌صورت همزمان را دارد. اما اگر بخواهید چند نت را همزمان بنوازید، به فشار هوای بیشتری نیاز دارید. پس برای نواختن آکورد باید قوی و پرفشار در ساز فوت کنید و همچنین دقت کنید که اجرای آکوردهای بیش از ۳ نت، کار آسانی نیست. یک آکورد نمونه برای تمرین را به شما معرفی می‌کنیم که از ۲ نت C و E تشکیل شده است: برای اجرای آن باید با انگشت شست و میانی هر دو کلید را بگیرید و در ساز بدمید.
چه آهنگ‌هایی را می‌توانم با ملودیکا بنوازم؟
تبریک می‌گوییم؛ شما با ساز ملودیکا و نحوه نواختن آن آشنا شدید. برای یادگیری بیشتر و یافتن نت آهنگ‌ها، به آموزش‌های ساز کیبورد و پیانو در اینترنت رجوع کنید. برای شروع می‌توانید موسیقی فیلم‌های معروفی چون ارباب حلقه‌ها، جنگ ستارگان و شیر شاه را بنوازید و لذت ببرید!
چطور رطوبت اضافی را از ملودیکا خارج کنم؟
پس از نواختن ملودیکا، در ساز رطوبت جمع می‌شود و ممکن است کلیدها کار نکنند یا صدای عجیبی تولید کنند. پس توصیه می‌شود رطوبت جمع شده در آن را پاک کنید تا طول عمر ملودیکا افزایش یابد. برای این کار شلنگ و دهانی را جدا کنید، به‌شدت در آن بدمید و همزمان شلنگ را تکان دهید. ساز را نیز از قسمت دهانی به سمت پایین بگیرید و تکان دهید و خواهید دید که قطره‌های آب از آن جدا می‌شود. همچنین بیشتر ملودیکاها نیز یک دکمه spit valve در پشت خود دارند که با فشار دادن آن می‌توانید در ساز بدمید تا رطوبت‌های اضافی انباشته‌شده از بین برود.
برای خرید انواع سازهای اصلی مانند ملودیکا و محصولات جانبی، می‌توانید به روشینا موزیک مراجعه کنید و قبل از خرید از مشاوره رایگان کارشناسان متخصص ما نیز بهره‌مند شوید.