نوازندگی همواره یک هنر جذاب و هیجان انگیز بوده است. اصولاً همه سازها نیازمند تمرین و تلاش برای یادگیری هستند، اما برخی از آنها به دلیل خصوصیات خاص خود، پیچیده‌تر هستند. در این مقاله، به بررسی سخت‌ترین سازهای موسیقی برای یادگیری می‌پردازیم و دلایلی را برای دشواری آموزش آنها بیان می‌کنیم. با روشینا موزیک همراه باشید.
ساز باسون (فاگوت)
ساز باسون یک ساز بادی است که در ارکسترها نیز بسیار استفاده می‌شود. صدای باسون عموماً بلند است و بر دیگر سازها غلبه می‌کند. دشواری آموزش باسون به خاطر ویژگی‌های متفاوت آن است که آن را به یکی از سخت ترین سازهای موسیقی برای یادگیری تبدیل می‌کند.
یکی از دلایل سختی آموزش باسون، تنوع کیبوردهای موجود در آن است. در باسون، چندین دسته کیبورد قرار دارد. هر کیبورد می‌تواند نت‌ها و اوکتاو‌های مختلفی را تولید کند. به عبارت دیگر، در حین نواختن باسون، نوازنده باید همزمان روی چند کیبورد مختلف کنترل داشته باشد.
به عنوان مثال، یک دست ممکن است روی یک کیبورد باشد در حالی که همزمان دست دیگر روی یک کیبورد دیگری قرار دارد. حتی نوازنده باید گاهی با پاهای خود این ساز را کنترل کند؛ با این وجود نوازنده باسون ممکن است در یک لحظه روی سه بخش از ساز خود، همزمان تمرکز داشته‌باشد.
همچنین باسون، از نی دوگانه برای تولید صدا استفاده می‌کند. بدین معنی که نوازنده باید همزمان هوا را از دو نی عبور دهد تا صدا تولید شود. کنترل صدا و کاهش یا افزایش قدرت صدا در باسون نیازمند مهارت زیادی است. این ترکیب از تکنیک‌ها و مهارت‌ها باعث می‌شود باسون به یک ساز دشوار برای یادگیری تبدیل شود.
شاید علاقه‌مند باشید: معرفی و آشنایی با انواع سبک‌های موسیقی در جهان
ارگ بادی
ارگ بادی، یک ساز منحصر به‌فرد در موسیقی است که به معمولا در کلیساها و یا سالن‌های کنسرت استفاده می‌شود. این ساز بزرگ و مجلل شامل یکسری لوله‌های صوتی است که توسط هوا به صدا در می‌آیند. آموزش و نواختن ارگ بادی به دلیل خصوصیاتش می‌تواند دشوار باشد.
یکی از دلایل اصلی سختی یادگیری این ساز، تعداد کیبوردهای مختلفی است که باید در یک لحظه نواخته شود. در پیانو معمولی، نوازنده فقط باید بر روی یک ردیف کیبورد تمرکز کند. اما در ارگ بادی، چندین کیبورد در ردیف‌های مختلفی بر روی هم قرار دارند.
هر کیبورد قادر به تولید صداهای مختلف و اوکتاو‌های متفاوتی است. بنابراین، نوازنده باید بتواند همزمان روی چندین ردیف کیبورد تمرکز کند و آنان را لمس کند تا ساز به صدا درآید.
در کنار تمرکز بر روی کیبوردها و انگشتان، نوازنده باید بتواند با پاهای خود نیز پدال‌ها را کنترل کند. این ترکیب استفاده از دست‌ها و پاها در نواختن ارگ بادی، آن را به یک ساز دشوار برای آموزش تبدیل کرده است.
ساز ابوا
اوبوا یک ساز بادی است که معمولاً در ارکسترها استفاده می‌شود. یکی از دلایل سختی آموزش اوبوا، توجه به موقعیت دقیق دهان در نواختن آن است؛ درواقع برای تولید صدای مناسب، نوازنده باید دقت بسیاری به موقعیت دقیق دهان خود داشته باشد زیرا این موقعیت، صدای تولید شده را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
علاوه بر این، اوبوا نیز همانند باسون از دو نی برای تولید صدا استفاده می‌کند. برای کنترل کیفیت صدا و قدرت آن، نوازنده باید تسلط کامل بر روی تکنیک‌های تنفس و دمیدن در ساز داشته باشد.
همچنین، ساز اوبوا نیازمند نگهداری با شرایط خاص و تنظیمات مداوم است که باید نوازنده آن را یاد بگیرد. در تکنیک‌های نواختن در اوبوا نیز دشواری وجود دارد زیرا نیازمند حرکت دقیق انگشتان و موقعیت دست است و برای اجرای صحیح آن تمرین و مهارت زیادی لازم خواهد بود.
همچنین بخوانید: انواع سازهای ایرانی و خارجی؛ کدام ساز را انتخاب کنیم؟
ساز نیکل هارپا
ساز نیکل‌هارپا (Nyckelharpa) یک ساز زهی است که اصالتاً از سوئد و نروژ به وجود آمده است. این ساز در میان سازهای موسیقی زهی به دلیل ویژگی‌های خاص خود، محبوبیت زیادی دارد.
نیکل‌هارپا دارای ۳ یا ۴ رشته قابل نواختن، کلیدهای متنوع و همچنین تا ۱۲ رشته اضافی به نام رشته‌های رزونانس دارد که فقط برای تقویت صدای ساز استفاده می‌شوند.
نوازنده با استفاده از آرشه‌ای کوتاه و کلیدهای مختلف نوت‌های متفاوت را تولید می‌کند و کلیدها به نوازنده اجازه می‌دهند نت‌ها را تغییر دهد. در واقع انگار در یک ساز ترکیبی از ویولن، گیتار و پیانو را داریم.
یادگیری نیکل‌هارپا به تکنیک‌های فراوانی نیاز دارد و همین موضوع می‌تواند آن را در لیست سخت ترین سازهای موسیقی ما جای دهد. سیم‌ها باید با دقت به صدا دربیایند و تغییر صداها با استفاده از کلید، و مهارت در نواختن رشته‌های رزونانس است. همچنین، نوازنده باید توانایی هماهنگی بین دست‌ها و همچنین انگشتان خود را داشته باشد تا بتواند صداهای دقیق و ملودیک را تولید کند.
ساز نی اسکاتلندی
نی اسکاتلندی یا بگ پایپ یکی از سازهای بادی است که در اسکاتلند و ایرلند رایج است. این ساز شامل محفظه‌ای است که هوا را در خود ذخیره می‌کند و از طریق لوله‌های مختلف صدا را تولید می‌کند.
نوازنده نی اسکاتلندی باید بتواند هوا را به وسیله کیسه باد و از طریق لوله‌ها عبور دهد تا صدا تولید شود. این به معنی که او باید تکنیک‌های تنفسی خاصی را تمرین کند و یاد بگیرد تا بتواند هوای لازم را به ساز تزریق کند و در عین حال به طور منظم آن را تخلیه کند.
یکی از چالش‌های دیگر نواختن آن، برقراری تعادل بین میزان هوای ورودی به کیسه (محفظه هوا) و میزان هوای خروجی است. نوازنده باید به طور صحیح کنترل کند که چقدر هوا باید به ساز وارد شود و چقدر هم باید تخلیه شود تا صدا به طور متوازن و پیوسته تولید شود.
علاوه بر این، نواختن نی اسکاتلندی نیازمند تکنیک‌های خاصی در نواختن نت‌ها و ریتم‌هاست. این ساز اغلب در موسیقی سنتی و محلی استفاده می‌شود و نوازنده باید قادر باشد ملودی‌ها و قطعات مختلف را به طور درست و قابل شناسایی اجرا کند.
شیپور فرانسوی
شیپور فرانسوی (French Horn) در خانواده سازهای بادی گنجانده می‌شود و اغلب در ارکسترها و گروه‌های موسیقی می‌توان آن را دید. شکل ساز شیپور فرانسوی شبیه یک لوله بزرگ و مارپیچ است که صدایی غنی و قوی تولید می‌کند.
یکی از چالش‌های اصلی نواختن آن، تکنیک درست قرار دادن دهان و لب بر روی ساز است. نوازنده باید لب‌های خود را در موقعیت صحیح قرار داده و با تکنیک‌های خاص، صداهای گوناگون تولید کند.
این ساز موسیقی دارای کلیدهایی است که با فشار دادن آنها نت‌های مختلفی تولید می‌شود. کلیدها ممکن است به صورت ترکیبی فشرده شوند تا نت‌های مختلفی تولید شود. بنابراین، نوازنده باید موقعیت آنها را به خاطر بسپارد و بتواند با دقت و صحیح آنها را فشار دهد تا نت مورد نظر تولید شود.
مقاله مرتبط برای شما: معرفی بهترین سازهای موسیقی برای شروع
یکی از ویژگی‌های جالب شیپور فرانسوی این است که نوازنده برای اجرای دقیق‌تر نت‌ها باید موقعیت دست خود را در خروجی ساز تغییر دهد تا گام نت‌ها به صورت اصولی خلق شود.
همچنین برای نواختن این ساز، نوازنده باید مهارت در تنفس صحیح را داشته باشد. تکنیک‌های تنفس درست به نوازنده کمک می‌کنند تا هوای لازم را به ساز بدهد و در عین حال بتواند صداها را با کنترل صحیح تنفس تنظیم کند.
کلام پایانی
قطعا یادگیری هر ساز موسیقی دشواری خاص خودش را دارد؛ با این حال اگر شوق و پشتکار کافی برای یادگیری وجود داشته باشد، حتی اگر با یک ارگ بادی نیز سرو کار داشته‌باشیم، یادگیری آن لذت‌بخش خواهد بود. سازهای دیگری نیز همانند درامز، آکاردئون، ترومپت، کنتر باس، فلوت پیکولو و حتی ویولن نیز می‌توانند در لیست سخت‌ترین سازهای موسیقی برای یادگیری قرار بگیرند. امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید.
برای خرید ساز موسیقی و یا مشاوره رایگان می‌توانید با روشینا موزیک در ارتباط باشید. همچنین شما را به خواندن سایر مقالات روشینا موزیک دعوت می‌کنیم.