شما شاید قبلاً درباره کالیمبا اطلاعاتی دارید و یا حتی آن را می‌نوازیند؛ ما در این مقاله، به بررسی جذاب‌ترین حقایق کالیمبا خواهیم پرداخت که شاید تا به حال از آنها آگاه نبوده‌اید. در ادامه با روشینا موزیک همراه باشید.
قدمت کالیمبا چقدر است؟
اگرچه کالیمبا به‌عنوان یک ساز نسبتاً جدید به حساب می‌آید و کمتر از صد سال عمر دارد، اما اصل آن به ساز «مبیرا» برمی‌گردد که در بازه‌های زمانی ۳۰۰۰ تا ۱۳۰۰ سال پیش ظاهر شد. جالب است که این ساز در آفریقا ابداع شد و به نظر می‌آید دو بار اختراع شده است.
اولین نسخه میبرا، بیش از ۳۰۰۰ سال قبل در سالحل غربی آفریقا ساخته شده. اولین بار که این ساز خارج از آفریقا معرفی شد، به دست کاشفان پرتغالی در قرن شانزدهم بود. سپس در قرن های هجدهم و نوزدهم، کاشفان انگلیسی و آلمانی هم متوجه محبوبیت این ساز شدند.
کالیمبایی که امروزه شاهد هستیم، تنها نسخه موجود از این ساز نیست. درواقع بسیاری از قبایل شروع به ساختن مدل مخصوص خود کرده‌اند که هر کدام در طراحی، تعداد تیغه‌ها و مواد استفاده تفاوت‌هایی دارند.
برای مطالعه بیشتر: آشنایی با تاریخچه ساز کالیمبا
جذب ارواح باستانی!
یکی از حقایق کالیمبا جالب موجود در لیست ما، قطعا همین مورد است. نسخه‌های اولیه کالیمبا یا همان میبرا در فرهنگ و مذهب شونا (مردمی ساکن در آفریقای جنوبی) جایگاه مهمی داشته. آنها باور داشته‌اند که این ساز مقدس است و خدایان آن را به انسان‌ها هدیه داده‌اند تا بتوانند با ارواح ارتباط برقرار کنند.
قوم شونا باور داشتند که رابطه صمیمی با اجدادشان بسیار مهم است و همین امر باعث شده که ساز میبرا در آن زمان، به موقعیت مهمی در جامعه آنها دست یابد. این ساز در مراسم‌ها، رویدادهای بزرگ و حتی مراسم خاکسپاری نقشی اساسی داشته است. آن مردم از میبرا برای جذب روح اجداد خود و برقراری ارتباط با آنها استفاده می‌کردند.
در تاریخ، از مواد مختلفی برای ساخت کالیمبا استفاده شده
در طول زمان، ساختار کالیمبا تغییر کرده و موادی که برای ساخت آنان نیز استفاده میشد تغییر کرد. نخستین نسخه‌های مبیرا از چوب ساخته می‌شدند و تغه‌ها نیز از بامبو و این مواد تا یک قرن بعد استفاده شده بودند. با اختراع مجدد این ساز در دره رودخانه زامبزی، تیغه‌های ساز از فلزی شبیه به مواد موجود در کالیمبا‌های امروزی ساخته می‌شدند.
در طول سال‌ها، مردم به آزمایش با مواد مختلف برای بدنه و تیغه‌ها پرداختند تا بهترین ترکیب را پیدا کنند. در حال حاضر نمونه‌هایی از اکریلیک، چوب، پلاستیک و … وجود دارد.
ساز ملی زیمباوه
از دیگر حقایق کالیمبا می‌توانیم به اهمیت فراوان آن در زیمباوه اشاره کنیم. درواقع با توجه به تاریخچه غنی میبرا و تأثیر آن بر مردم آفریقا، طبیعی است که هم اکنون، میبرا به عنوان یک ساز ملی در زیمباوه شناخته شود. جالب است که در تاریخ ۲۱ می سال ۲۰۲۰ و در هفته فرهنگ زیمباوه، این ساز نقش مهمی داشت. در این هفته که با جشن‌ها و برنامه‌های مختلف همراه بود، افراد می‌توانستند اطلاعات بیشتری درباره کالیمبا و میبرا و تأثیر آن بر فرهنگ آفریقا بدانند.
هیو تریسی و کالیمبا
هیو تریسی، موسیقی‌شناس اهل انگلیس بود که عمر خود را به جمع‌آوری، ضبط و ثبت موسیقی آفریقایی اختصاص داد. به لطف او، ما امروزه می‌توانیم کالیمبا نواخته و از آن لذت ببریم. او از نمونه‌های چند قبیله آفریقایی و مبیرا اصلی، برای طراحی کالیمبایی که ما امروزه می‌شناسیم الهام گرفت.
در واقع کالیمبای امروزی نسخه غربی‌شده مبیرا است که در بخش‌های قبل به آن اشاره کردیم. این ساز به‌طور کلی دنباله‌روی تئوری موسیقی غربی است و اولین نسخه‌هایی که تریسی ساخت، در استاندارد جی ماژور بود. تا آن زمان، کالیمبا در سراسر جهان محبوب شد و هیو تریسی فرصتی را به مردم دنیا داد که بقیه تا از این ساز فوق‌العاده لذت ببرند.
او همچنین با همسرش بیش از سی‌هزار ضبط موسیقی محلی آفریقایی را به ثبت رسانده. یکی از عناوینی که کالیمبا را با آن می‌شناسند، پیانو انگشتی است؛ جالب است که هیو تریسی علاقه‌ای به لقب پیانو انگشتی نداشت و این عنوان بسیار بدش می‌آمد.
همچنین بخوانید: آشنایی با ساز کالیمبا
تکامل تیغه‌های کالیمبا
همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، اولین تیغه‌های کالیمبا از بامبو ساخته می‌شدند. با گذر زمان، طراحی بهبود یافت و طراحان متوجه شدند که فلز گزینه مناسب‌تری است. اولین فلزی که برای ساخت تیغه استفاده شد، از سنگ آهن بود.
طبیعی است که امروزه می‌توانید نسخه‌های مختلفی از فلزات مانند فولاد، فولاد ضد زنگ و غیره بیابید. اگر علاقه دارید یک کالیمبا برای خودتان بسازید، می‌توانید از اسپوک‌های (پره) دوچرخه، فنرهای مبل و یا هر نوع فولاد بازیافتی دیگری استفاده کنید که صدای شبیه به کالیمبا را برای شما به وجود می‌آورد؛ تا زمانی که بتوانید از نواختن ساز لذت ببرید، این کار را می‌توانید با هر نوع فلزی انجام دهید!
ترکیب میبرا و کالیمبا
تفاوت اصلی بین کالیمبا و مبیرا (علاوه بر نحوه کوک کردن) در صدایی است که تیغه‌ها ایجاد می‌کنند. در مبیرا اصلی، وجود یک صدای خاص سبب شده که این ساز به‌طور خاص و قابل شناسایی باشد. اما نوازندگان کالیمبا اغلب به دنبال روشی هستند تا صدای خالص بدون نویز اضافی ایجاد کنند. همچنین بسیاری دوست دارند صدای سازشان ترکیبی از کالیمبا و میبرا باشد.
یکی از راه‌های جالب برای جذاب‌تر شدن صدای کالیمبا، قرار دادن یک گردنبند در بالای تیغه‌ها است. در این حالت، هنگام نواختن، علاوه بر تیغه، گردنبند نیز مرتعش می‌شود و صدایی جالب را به وجود می‌آورد. برخی از کالیمباها با گردنبندهایی زنجیر مانند عرضه می‌شوند که می‌توانند این صدای خاص را تولید کنند.
محتوای پیشنهادی: کالیمبا چند تغیه بخریم؟
انواع کوک‌های کالیمبا
اگر شما نوازنده تازه‌کار هستید، احتمالاً کالیمبایی در استاندارد C بنوازید. همچنین بسیاری از کالیمباها نیز بر روی G ماژور تنظیم شده‌اند. با این حال این فقط دو نوع کوک رایج است و صدها نوع کوک مختلف برای این ساز وجود دارد. جالب است که بدانید در آفریقا، هزاران کوک مختلف برای کالیمبا وجود دارد و هر منطقه از کوک خاصی بهره می‌برد.
این کوک‌ها بستگی به آهنگ‌هایی دارد که می‌خواهند نواخته شوند، سلیقه موسیقیایی آن منطقه و… . اگر کمی نوازنده حرفه‌ای‌تری باشید، می‌توانید انواع کوک‌ها را تست کنید و از نواختن با صداهای گوناگون لذت بیشتری ببرید.
برای یادگیری بیشتر: آموزش کوک کردن کالیمبا
افزایش دادن صدای کالیمبا
صدای اکثر کالیمباها، چندان بلند نیست و برای یک جمع کوچک و یا حتی نوازندگی انفرادی مناسب خواهد بود. حال برخی از این سازها با بخشی به عنوان تشدید کننده صدا یا Resonator box دارند که باعث افزایش برد و حجم صدای آنها می‌شود.
البته اکثر موارد موجود، این ساختار را ندارد و با این حال روش‌هایی برای افزایش صدای کالیمبا وجود دارد. با قرار دادن کالیمبا درون کاسه یا یک شی مشابه با عمق مناسب، صدای ساز افزایش می‌یابد. این کار باعث می‌شود صدا مستقیماً به سمت شما بازتاب یابد و آن را بهتر بشنوید. البته اگر به دنبال صدایی کاملا بلند هستید، کالیمبا الکتریکی را می‌توانید تهیه کنید. این نوع به شما اجازه می‌دهد که ساز را به آمپلی‌فایر یا بلندگو متصل کنید و از اجراها یا نواختن با گروه لذت ببرید.
یکی از بهترین سازها برای شروع
کالیمبا یکی از بهترین سازها برای شروع یادگیری موسیقی و به خصوص برای کودکان است. درواقع شما اگر پیش‌زمینه‌ای از موسیقی و نواختن ساز نیز نداشته باشید، با تمرین و یادگیری خود آموز نیز می‌توانید به خوبی، کالیمبا بنوازید. درواقع ایده اصلی پشت ساخت این ساز، این بوده که بدون در نظر گرفتن سن و تجربه کافی، افراد بتوانند بنوازند و لذت ببرند.
محتوای پیشنهادی برای شما: چگونه کالیمبا بنوازیم؟
کالیمبا؛ سازی مقرون به صرفه
شاید اگر بخواهید موسیقی را با یک ساز مانند گیتار، ویولن یا پیانو آغاز کنید، نیاز داشته باشید تا هزینه قابل توجهی برای خرید آن پرداخت نمایید. همچنین برای یادگیری آنها باید حداقل ماه‌ها زمان خود را صرف کنید. با این حال کالیمبا به خاطر ساختار و همچنین ابعادش، یکی از ارزان‌ترین سازهاست که می‌توانید با کمی تمرین آن را به خوبی یاد بگیرید.
به دلیل قیمت مناسب کالیمبا، برخی نوازندگان چند ساز را می‌خرند و هر کدام را بر روی کوک خاصی تنظیم می‌کنند تا بتوانند لذت بیشتری از موسیقی ببرند و توانایی بیشتری در نواختن داشته باشند.
حقایق کالیمبا؛ جمع بندی
به طور خلاصه، کالیمبا یک ساز فوق‌العاده جالب است که تاریخچه جذابی دارد و محبوبیت آن از باستان تا به امروز همچنان باقی است. این ساز تیغه‌ای با صدای خاص و طراحی زیبا، هر ساله باعث می‌شود افراد زیادی نوازندگی خود را آغاز کنند و آن را ادامه دهند. اگر شما هم به موسیقی علاقه‌مند هستید و می‌خواهید سازی متفاوت و مقرون‌به صرفه انتخاب کنید، کالیمبا، گزینه‌ای مناسب است.
شما می‌توانید انواع مدل‌های کالیمبا را از روشینا موزیک تهیه نمایید و همچنین برای دریافت مشاوره رایگان با شماره ۰۹۹۸۱۰۴۰۰۷۸ در تماس باشید. شما عزیزان را به خواندن سایر مقالات نیز دعوت می‌کنیم.
مقالات پیشنهادی بعدی:
راهنمای خرید کالیمبا و معرفی بهترین برندهای کالیمبا
راهنمای مراقبت و نگهداری از کالیمبا
منبع: kalimbahq