آیا تا به حال فکر کردهاید که صدا چگونه به وجود میآید؟ در مورد فرکانس چه میدانید؟ آیا تا به حال در مورد فرکانس ۴۳۲ هرتز در موسیقی چیزی شنیدهاید؟ در مقاله امروز روشینا موزیک با مفهوم فرکانس آشنا میشویم و در مورد تاریخچه و استانداردهای کوک صحبت خواهیم کرد؛ در انتها نیز بررسی میکنیم که کدام فرکانس برای تنظیم ساز ما مناسبتر است.
فرکانس چیست؟
بیایید از مفاهیم پایه شروع کنیم. وقتی مولکولها شروع به ارتعاش میکنند، یک موج سیگنال سینوسی ایجاد میشود. به فاصله دو قله متشابه متوالی در این موج، طول موج یا چرخه میگویند. تعداد چرخههای یک موج صوتی در واحد زمان را فرکانس یا بسامد مینامند که با واحد هرتز (Hz) اندازهگیری میشود. بنابراین هرچقدر که فاصلهی طول موج کمتر باشد، تعداد نوسانات موج در یک ثانیه یا فرکانس بیشتر خواهد بود.
اگر صدایی با فرکانس ۴۳۲ هرتز اندازهگیری شود، به این معناست که این موج صوتی در هر ثانیه ۴۳۲ موج کامل (قله، فرو رفتگی و قله بعد) را طی میکند. در چنین حالتی گوش شما این ۴۳۲ موج را شنیده و به صدایی قابل درک تبدیل میکند. به همین ترتیب فرکانس ۴۴۰ هرتز، در هر ثانیه ۸ طول موج بیشتر نسبت به ۴۳۲ هرتز دارد.
اصطلاح “هرتز” مدرن تا قبل از سال ۱۸۳۴ مورد استفاده قرار نمیگرفت؛ تا اینکه در آن سال گروهی از فیزیکدانان چرخه موج صدایی که از یک دیاپازون در حال ارتعاش ساطع میشد را اندازهگیری کردند. پیش از آن و در ۲۵۰۰ سال پیش، موسیقیدانان باستانی، تن یا لحن صدا را با یک جعبه صدا و یا وسیلهای به نام monochord اندازهگیری میکردند که بیشتر شبیه به دستگاههای علمی و ریاضی بودند تا دستگاههای موسیقی. البته با این دو دستگاه آنها نمیتوانستند هرتز را اندازهگیری کنند؛ اما نسبتها، گام و مقیاسها را میسنجیدند. بنابراین در دوران باستان صدا را بر حسب افزایشها و نسبتها درک میکردند، حتی اگر اینها بهطور دقیق تعریف نشده بودند؛ چراکه که آن زمان هنوز نه «ثانیه» وجود داشت و نه «هرتز».
همچنین بخوانید: مترونوم چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
تاریخچه کوک یا تیونینگ ساز
اما ما چطور از این معیارهای باستانی به سمت معیارهای دقیق و مدرنی چون هرتز رسیدیم؟ در قرن هفدهم، پس از سالها پیشرفتهای فرهنگی و موسیقیایی و ظهور و رشد سمفونیها و ارکسترها در سراسر جهان، A4 (که در چهارمین اکتاو، A بالای C میانی است)، بهعنوان استاندارد کوک تن صدا تعیین شد. بدین ترتیب بین ابزار آلات موسیقی به لحاظ نوایی، یک هارمونی ایجاد شد تا نوازندگان بهتر بتوانند با هم هماهنگ شوند. اما بسته به اینکه در کجای جهان بودید، A4 از ۴۰۰ تا ۴۸۰ هرتز متغیر بود. این تفاوت باعث میشد که مثلا در قرن هجده، A4 در لندن با وین فرق کند و صداهای متفاوتی داشته باشد.
در سال ۱۷۱۳، یک فیزیکدان فرانسوی به نام ژوزف ساوور، از C میانه به جای A استفاده کرد و آنرا ۲۵۶ هرتزتنظیم کرد (که A را ۴۳۰.۵۴ هرتز قرار میداد). با انجام این کار، هر اکتاو از ،C روی اعداد زوج بدون اعشار قرار میگرفت که محاسبات ریاضی را بسیار آسانتر میکرد (۲، ۴، ۸، ۱۶، ۳۲، ۶۴، ۱۲۸، ۲۵۶، ۵۱۲ و غیره) که در زمانه بدون ماشین حساب، مزیت بزرگی محسوب میشد. با این حال، حتی این استاندارد به شیوه اندازهگیری فواصل بین نتها بستگی داشت. روشهایی مانند اعتدال مساوی (Equal temperament)، کوک فیثاغورثی و گام Twelve Fifths (که فواصل را به گونهای تنظیم میکند که هم ۲۵۶ C و هم ۴۳۲ A به خوبی در همان گام جا شوند) فواصل بین نتها را با معیارهای متفاوتی اندازه میگیرند.
استاندارد کوک بینالمللی
در سال ۱۹۳۹، یک کنفرانس بینالمللی برای تصمیمگیری درباره یک استاندارد کوک بینالمللی برگزار شد و پیشنهادها از ۴۳۳.۵ تا ۴۳۹ و ۴۴۳ هرتز متغیر بودند. در آن زمان، هنوز حتی تیونینگ A4روی ۴۴۰ هرتز نهایی نشده بود و تا سال ۱۹۷۸ و بسیاری از سمفونیها و ارکسترها این استاندارد را نادیده میگرفتند. امروزه در ارکستر فیلارمونیک نیویورک از ۴۴۲ هرتز و در اروپا بیشتر از ۴۴۳ یا ۴۴۴ هرتز استفاده میشود. همچنین اکثر موسیقیهای محبوبی که امروز میشنوید تیونینگ A ۴۴۰ هرتز دارند، اگرچه موزیکهای زیادی هستند که از استاندارد ۴۳۲ هرتز یا استانداردهای دیگر نیز استفاده میکنند.
برای مطالعه بیشتر: ۱۱ مورد از حقایق موسیقی که احتمالا نمیدانستید
کدام فرکانس موسیقی بهتر است؟
با همه این تفاسیر احتمالا برایتان سوال پیش میآید که کدام استاندارد مناسب است و چه میشود اگر کوک اشتباهی انتخاب کنیم؟ مهمترین نکته در انتخاب استاندارد تیونینگ ساز این است که خود شما چه چیزی را ترجیح میدهید و به نظرتان درست میآید؟ سازتان را به استاندارد ۴۳۲ هرتز کوک کنید و ببینید آیا برای شما مناسب است؟ دقت کنید که تمام این واحدها و استانداردها بسته به اینکه چگونه ثانیه را اندازهگیری میکنید، چگونه فواصل بین نتها را در یک گام تنظیم میکنید و اینکه موسیقی شرقی یا غربی را انتخاب کردهاید، متغیر هستند.
وقتی فیثاغورس در حال توسعه سیستم تمپرامنت بر اساس نسبت و فواصل بین نتها بود، نه هرتز و نه ثانیه به عنوان واحدهای اندازه گیری وجود نداشتند. برخیها سیستم منحصر به فرد او که بر اساس «نسبت» سنجیده میشود را به عنوان یک استاندارد قبول دارند؛ آنها معتقد بودند فرکانس ۴۳۲ هرتز یک فرکانس طبیعی است، چون نسبتها، فرکانسها و نتنویسی با این استاندارد به خوبی با هم هماهنگ هستند. البته در بخشی از موسیقیهای مدرن نمیتوان از این تنظیم استفاده کرد. اما این مورد به این معنا نیست که ۴۳۲ هرتز قدیمی شده است؛ گاهی اگر یک آهنگ که در استانداردهای مختلف کوک شده است را گوش کنید، ممکن است نسخه ۴۳۲ هرتز را بیشتر بپسندید.
همچنین بخوانید: تاثیر موسیقی در سلامت روان
جمعبندی فرکانس ۴۳۲ هرتز در موسیقی
درنهایت صدا و موسیقی توانایی درمان ذهن و روح را دارند، میتوانند بدن را آرام کنند و ذهن را آسایش بخشند. ما این سیستمها و استانداردها را ایجاد کرده و از آنها برای درک قدرت و زیبایی طبیعت استفاده میکنیم؛ اما همیشه به این سیستمها و تفاوتهای ظریف بین آنها محدود خواهیم بود. بنابراین پیشنهاد میکنیم که از همه این کوکها استفاده کنید؛ این تجربه میتواند خلاقیت و شادی برای شما به ارمغان بیاورد. پس فرقی نمیکند ۴۳۲، ۴۴۰ و یا فرکانس دیگری را انتخاب کنید، روی موسیقی تمرکز کنید و بنوازید!
برای شروع تجربه موسیقیایی، سازتان را از فروشگاه روشینا موزیک تهیه کنید و برای مشاوره رایگان با شماره ۰۹۹۸۱۰۴۰۰۷۸ در ارتباط باشید. همچنین پیشنهاد میکنیم برای افزایش دانش خود، مقالات دیگر ما را نیز مطالعه کنید.
مقالات بیشتر برای مطالعه: