هارمونیکا، به عنوان یک ساز به نسبت ارزان قیمت و آسان برای مبتدیان شناخته می‌شود. اما قبل از خرید و نواختن، باید به برخی جزئیات توجه ویژه‌ای کرد که مهم‌ترین آنها نوع هارمونیکاست. در این مقاله، مقایسه هارمونیکای دیاتونیک و کروماتیک را خواهیم داشت و یاد می‌گیریم که هر نوع برای چه نیازهایی مناسب‌تر است.
مقایسه هارمونیکای دیاتونیک و کروماتیک
سازدهنی کروماتیک و دیاتونیک در نحوه نواختن، قیمت و سبک موسیقی که در آن مورداستفاده قرار می‌گیرند، فرق دارند. اما اصلی‌ترین تفاوت بین هارمونیکای دیاتونیک و کروماتیک، محدوده صداهایی است که هر کدام می‌تواند تولید کنند. هارمونیکای دیاتونیک، ساختار ساده‌ای دارد که شما را از نت‌های دیز محروم می‌کند. اما هارمونیکای کروماتیک، یک محدوده کامل از نت‌ها را در ۳ تا ۴ اکتاو ارائه می‌دهد و برای نواختن ملودی‌های پیچیده‌تر مناسب است. بنابراین اگر نوازنده حرفه‌ای هستید یا بودجه کافی دارید، می‌توانید سازدهنی کروماتیک خریداری کنید.
در ادامه برای درک بهتر این نکته که چه نوعی از هارمونیکا برای شما مناسب‌تر است، سازدهنی دیاتونیک و کروماتیک را بیشتر بررسی می‌کنیم.
همچنین بخوانید: راهنمای خرید ساز دهنی و نکاتی که باید به آن توجه کنیم
دیاتونیک
اصطلاح «دیاتونیک» به یک گام موسیقی اشاره دارد که حاوی پنج پرده و دو نیم پرده (half-step) است. علت نامگذاری این نوع از هارمونیکا این است که میتوان با آن نت‌های یک گام دیاتونیک را به سادگی نواخت. این نوع سازدهنی در یک کلید مانند C یا A کوک می‌شود؛ برای توضیح بیشتر می‌توانیم هارمونیکا را با پیانو مقایسه کنیم: سازدهنی دیاتونیک فقط می‌تواند معادل کلاویه‌های سفید پیانو بنوازد.
هارمونیکای دیاتونیک یکی از ساده‌ترین و درنتیجه پرطرفدارترین نوع هارمونیکاست. بسته به تعداد سوراخ‌ها، دیاتونیک ۳ یا ۴ اکتاو دارد که برای سازی به این اندازه، محدوده‌ی مناسبی از صدا محسوب می‌شود. ترکیب این خصوصیات باعث می‌شود هارمونیکای دیاتونیک هم برای حرفه‌ای‌ها و هم مبتدیان مناسب باشد. از مزیت این سازدهنی امکان انجام تکنیک‌هایی مانند bending است که باعث تولید یک آوای منحصربه‌فرد و احساسی می‌شود.
اگرچه هارمونیکای کروماتیک بسیار منعطف‌تر است، اما شما احتمالا دیاتونیک را بیشتر دیده و شنیده‌اید؛ چراکه از این ساز در سبک‌های بلوز، راک، کانتری و فولک استفاده می‌شود. البته این ژانرهای موسیقی را میتوان با هر نوع سازدهنی نواخت، اما نوازندگان مشهوری مانند باب دیلن، لیدل والتر و چارلی مک کوی با هارمونیکای دیاتونیک هنرنمایی می‌کنند.
برای مطالعه بیشتر: تاریخچه زندگی لیدل والتر
ساختار سازدهنی دیاتونیک
هارمونیکا دیاتونیک ۱۰ حفره دارد که هر کدام ۲ نت مختلف تولید می‌کنند: یک نت زمانی که می‌دمید و دیگری زمانی که مکش انجام می‌دهید. البته مدل‌های مختلف از ۴ تا ۱۴ حفره‌ای در بازار وجود دارند که دامنه‌های متفاوتی را ارائه می‌دهند.
ساختار آنها یکسان است و از سه بخش تشکیل شده‌اند:
- شانه یا comb
- صفحه قمیش که ریدها را نگه می‌دارد و نت‌ها را تولید می‌کند
- قاب که از ریدها محافظت کرده و یک محفظه برای طنین صدا نیز است
همچنین بخوانید: آشنایی با تاریخچه هارمونیکا
هارمونیکای دیاتونیک برای چه کسانی مناسب است؟
مزیت اصلی هارمونیکای دیاتونیک این است که یک ساز نسبتاً ساده برای یادگیری است و آموزش‌های بسیاری برای آن وجود دارد. از آنجا که این نوع سازدهنی کوچک است و معمولا از مواد مقرون‌به‌صرفه تولید می‌شود، قیمت آن از حدود ۱۵ دلار شروع شده و با ۱۰۰ دلار شما می‌توانید سازی مناسب را تهیه کرده و با گذر زمان و افزایش مهارت، یک مدل باکیفیت‌تر خریداری کنید.
بنابراین این نوع را تهیه کنید، اگر:
- بودجه کمی دارید
- می‌خواهید نواختن سازدهنی را امتحان کنید
- مبتدی هستید و قبل از خرید سازی گران، می‌خواهید مهارت‌های خود را تقویت کنید
- نوازنده حرفه‌ای هستید و نیازهای خاصی دارید
اگرچه بسیاری از علاقه‌مندان موسیقی به دلیل قابلیت bending به سمت سازدهنی دیاتونیک می‌آیند، اما اگر مبتدی هستید باید توجه کنید که انجام آن به تمرین و مهارت زیادی نیاز دارد و کروماتیک، نت‌های بیشتری را به‌راحتی در اختیار شما قرار می‌دهد.
برای مطالعه بیشتر: آموزش هارمونیکا به زبان ساده برای افراد مبتدی
کروماتیک
هارمونیکای کروماتیک درواقع یک هارمونیکای دیاتونیکِ اصلاح‌شده است: این نوع سازدهنی برای ارائه دامنه‌ای گسترده‌تر از نت‌ها طراحی شده و بنابراین، ساختار آن پیچیده‌تر است. با این ساز شما می‌توانید هر نتی را (فارغ از یک گام مشخص) بنوازید و درنتیجه امکان اجرای ملودی‌های پیچیده‌تر نیز وجود دارد. استیوی واندر و توتس تیلمنز از مشهورترین نوازندگان سازدهنی کروماتیک هستند.
ساختار سازدهنی کروماتیک
این ساز بزرگ‌تر از کروماتیک است و دو ردیف حفره دارد که یک ردیف گام دیاتونیک و ردیف دیگر نت‌های نیم‌پرده بالاتر (دیز) را شامل می‌شود. این ساز یک دکمه یا شستی نیز دارد که با آن میتوان قطعه اسلایدر ساز را حرکت داد؛ با این کار، جریان هوا منحرف شده و سوراخ‌هایی که نمی‌خواهیم بنوازیم پوشیده می‌شوند و درنتیجه مانند کلیدهای مشکی پیانو عمل می‌کند. پس در حالت عادی، ساز کروماتیک گام‌های ماژور معمولی را می‌نوازد و در صورت فشار دادن شستی، نیم‌پرده‌ها نواخته خواهند شد.
هارمونیکای کروماتیک حداقل ۱۲ عدد سوراخ دارد و بیشتر از ۳ اکتاو ارائه می‌دهد. با این حال شما امکان اجرای دقیق تکنیک bend را نخواهید داشت؛ اما می‌توانید به سادگی، به سرعت و بدون نگرانی از اینکه به گام دیاتونیک سازتان مرتبط است یا نه، هر نتی را که می‌خواهید اجرا کنید. بنابراین این نوع برای نواختن موسیقی کلاسیک بسیار کاربردی است.
همچنین بخوانید: برترین نوازندگان هارمونیکا در جهان
هارمونیکای کروماتیک برای چه کسانی مناسب است؟
برعکس سازدهنی دیاتونیک که باید برای هر کلید یک ساز جدا تهیه کنید، در کروماتیک شما به همه نت‌ها دسترسی دارید و بنابراین فقط به یک عدد ساز نیاز خواهید داشت. اما یادگیری آن کمی از دیاتونیک سخت‌تر است؛ مخصوصا اگر در هنر موسیقی تازه‌کار باشید.
تعداد بیشتر محفظه‌ها و سیستم پیچیده‌تر هدایت جریان هوا، صدای هارمونیکای کروماتیک را غنی‌تر و متنوع‌تر از هارمونیکای دیاتونیک می‌کند. به دلیل این مزیت‌ها، این نوع معمولاً در سبک جاز، پاپ و کلاسیک و موسیقی متن فیلم‌ها استفاده می‌شود. البته استفاده از اسلایدر اجباری نیست و می‌توانید ملودی‌هایی که نیاز به دامنه کوچک‌تری از نت‌ها دارند را بنوازید و از هارمونیکای کروماتیک برای سبک‌های دیگر نیز استفاده کنید.
بنابراین سازدهنی کروماتیک را تهیه کنید؛ اگر:
- قبلا تجربه‌ی نواختن پیانو، گیتار و سازهای بادی دارید
- هنرمند حرفه‌ای هستید و می‌خواهید یک ساز جدید را تجربه کنید
از آنجا که ساختار کروماتیک پیچیده‌تر بوده و نت‌های بیشتری دارد، معمولا از سازدهنی دیاتونیک گران‌تر است. قیمت یک هارمونیکای کروماتیک استاندارد معمولا از حدود ۲۰۰ دلار شروع می‌شود. درنتیجه قبل از خرید این نوع را با دقت بررسی کنید و ببینید آیا با نیازهای شما هم‌خوانی دارد یا نه.
برای مطالعه بیشتر: آموزش خواندن تب هارمونیکا
علائم سازدهنی کم‌کیفیت
هر دو نوع سازدهنی کروماتیک و دیاتونیک در بازار وجود دارند و به‌راحتی می‌توانید آنها را خریداری کنید؛ اما هنگام تهیه ساز به این نکات توجه کنید:
- هارمونیکای دست دوم نخرید؛ این ساز به سرعت فرسوده و خراب می‌شود.
- کیفیت مونتاژ ساز را بررسی کنید؛ اتصالات باید محکم باشند تا هوای اضافی به محفظه‌ها وارد نشود.
- به مواد ساخت شانه توجه کنید؛ comb باید بادوام باشد و در عین حال به لب آسیبی نرساند.
برای مطالعه بیشتر: بهترین برندهای هارمونیکا
جمع بندی مقایسه هارمونیکای دیاتونیک و کروماتیک
قبل از تصمیم‌گیری برای خریدن هارمونیکای دیاتونیک و کروماتیک، باید به موسیقی که می‌خواهید بنوازید، میزان بودجه و تجربه شما در نواختن این ساز توجه کنید. علاقه شخصی شما هم در انتخاب نوع سازدهنی بسیار اثرگذار است. پس از آن می‌توانید ساز خود را با تضمین کیفیت و قیمت از صفحه خرید هارمونیکا روشینا موزیک تهیه کنید. با تماس با شماره ۰۰۷۸ ۱۰۴ ۰۹۹۸ به رایگان از مشاوره کارشناسان حرفه‌ای بهره‌مند شوید. خواندن دیگر مقالات حوزه موسیقی را نیز به شما توصیه می‌کنیم.
مقالات پیشنهادی برای شما: